مثانه عضوی در بدن است که در قسمت تحتانی لگن قرار دارد. این عضو دارای دیواره ای عضلانی و قابل انعطاف می باشد. مواد اضافی و سموم بدن که از طریق کلیه تصفیه می شوند، بعد از طی مسیری از میزنای وارد مثانه می شوند. این عضو به گونه ای است که می تواند، ادرار را برای مدتی مشخص در خود نگه دارد. بعد از آن که مثانه پر شد، دیواره ی آن منقبض شده و فرد احساس ادرار و دفع خواهد داشت. ادرار از طریق لوله ای به نام میزراه از مثانه خارج می شود. در ادامه به معرفی سرطان مثانه می پردازیم.
یکی از بیماری های این عضو از بدن سرطان مثانه است. همانطور که میدانید سرطان به رشد غیرعادی سلول های بدن گفته می شود. بنابراین می توان گفت که سرطان مثانه از رشد غیر عادی سلول های بدن ایجاد شده، و با گذر زمان این رشد غیر طبیعی باعث ایجاد تومور می گردد. اگرسرطان مثانه تحت درمان قرار نگیرد می تواند باعث متاستاز و پخش شدن آن شود.
عوامل بروز سرطان مثانه چیست؟
همانطور که گفته شد، سرطان مثانه با ایجاد تومور بروز خواهد کرد. این سرطان بیشتر در آقایان دیده می شود. دلیل این شیوع را شاید بتوان به دلیل مصرف بالای سیگار و یا بروز سرطان هایی مانند سرطان پروستات دانست. مصرف سیگار رابطه ی مستقیمی با سرطان مثانه دارد. به نحوی که بعد از قطع مصرف سیگار تا ۱۵ سال احتمال ایجاد تومور مثانه کمتر می شود.
از دیگر عوامل موثر بر این سرطان، می توان به در معرض مواد شیمیایی بودن اشاره کرد. تماس طولانی و مداوم با مواد شیمیایی باعث بروز تومور مثانه می شود.
بروز عفونت ها و وجود میکروب در مجاری ادراری از دیگر عوامل بروز این سرطان می باشد. همچنین افرادی که در خانواده ی خود سابقه ی سرطان مثانه دارند بیش از سایرین در معرض این بیماری هستند. همچنین افرادی که به صورت طولانی از سوند برای دفع ادرار استفاده می کنند، بیش از افراد دیگر در معرض خطر سرطان هستند.
علائم و مشخصات این سرطان
از زنگ خطر ها و نشانه های اصلی این سرطان می توان به وجود خون در ادرار اشاره کرد. البته توجه داشته باشید که وجود تومور در مثانه همیشه نشانه ی سرطان مثانه نیست اما نباید آن را نادیده گرفت.
در برخی موارد نیز تومورهای ناشی از سرطان بزرگ شده و سوراخ های میزنای را می بندد که می تواند باعث انسداد کلیه شود. انسداد کلیه باعث نیاز بیمار به دیالیز خواهد شد. همچنین در برخی موارد تومور متاستاز می دهد که باعث می شود بیمار با علائم متاستاز برای درمان مراجعه کند.
اگر بیمار دچار تنگی مجرای ادراری شده باشد، روش تشخیص و درمان تومور مثانه متفاوت خواهد بود.
انواع سرطان مثانه
این سرطان انواع مختلفی دارد که برخی از آن ها را در ادامه قرار دادیم:
۱.سرطان مثانه سلول انتقالی : رایج ترین نوع سرطان مثانه بوده و در سلول های انتقالی لایه داخلی مثانه شروع می شود. سلول های انتقالی سلول هایی هستند که هنگام کشیده شدن بافت ها دیواره ی مثانه به کار می روند.
۲.سرطان مثانه سلول های سنگفرشی: سرطان سلول سنگفرشی یک سرطان نادر در انواع سرطان های مثانه می باشد. این بیماری از آن جا شروع می شود که سلول های سنگفرشی در اثر عفونت طولانی مدنت در مثانه تشکیل شوند.
۳.سرطان مثانه آدنوکارسینوم: این سرطان نیز، یک سرطان نادر می باشد. این بیماری پس از آن که سلول های غده ای در مثانه بعد از تحریک طولانی مدت و التهاب مثانه تشکیل شدند، به وجود می اید.
تشخیص سرطان مثانه
برای تشخیص این سرطان روش های مختلفی وجود دارد که در ادامه به بررسی برخی از آن ها می پردازیم.
معاینه داخلی : در این روش پزشک انگشتان خود را وارد واژن یا راست روده می کند تا به وجود توده های سرطانی پی ببرد.
سیستوسکوپی: از طریق یک لوله و یک دوربین کوچک که روی آن قرار گرفته است و از طریق مجرای ادراری داخل مثانه را می بینند.
بیوپسی : یک ابزار کوچک از طریق مجرای ادراری وارد می شو و یک نمومنه کوچک از بافت را از مثانه براشته تا آزمایش کنند.
همچینین از روش های سی تی اسکن برای مشاهده ی مثانه، تزریق داخل وریدی ،اشعه ی ایکس و آنالیز ادرار نیز برای تشخیص سرطان استفاده می شود.
پیشگیری از سرطان مثانه
دلیل اصلی سرطان و افزایش تولید سلول ها مشخص نیست. به همین دلیل نمی توان دلیل مشخصی را برای این سرطان ارائه داد. اما برخی عوامل می توانند در کاهش ابتلا به سرطان مثانه موثر باشند که در ادامه برخی از آن ها را توضیح می دهیم.
۱.نبودن در معرض دود سیگار
۲.نکشیدن سیگار
۳.اجتناب از در معرض مواد شیمیایی بودن
۴.نوشیدن آب به مقدار زیاد
درمان سرطان مثانه
با توجه به میزان شدت این سرطان، پزشک نوع درمان را مشخص می کند. در ادامه برخی از این درمان ها را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.
درمان مراحل اولیه: در مراحل ابتدای می توان با برداشتن تومور از مثانه و رادیوتراپی، شیمی درمانی یا ایمونوتراپی به از بین رفتن سلول های سرطانی کمک کرد.
درمان مراحل پیشرفته: در این مراحل در ابتدا تومور را برداشته و شیمی درمانی را آغاز می کنند. اگر روند بیماری متوقف نشد، ممکن است مثانه برداشته شده و راه جدیدی برای خروج ادرار از بدن بیمار ایجاد شود. همچنین انجام شیمی درمانی و پرتودرمانی تا متوقف شدن کامل روند سرطان ادامه دار خواهد بود.
چه کسانی در معرض این نوع سرطان هستند؟
برخی افراد بیش از سایرین در معرض خطر سرطان مثانه هستند. همانطور که گفته شد افرادی که سیگار می کشند افرادی با مواد شیمیایی در ارتباط هستند و…. اما عوامل دیگری نیز تاثیر گذار است که عبارتند از:
۱.مرد بودن
۲.سفید پوست بودن
۳.سن
۴.داشتن رژیم غذایی پرچرب
۵. داشتن پرتودرمانی به دلیل ابتلا به سرطان لگن
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر متوجه شدید که رنگ ادرار تغییر کرده است و یا داخل ادرار خون مشاهده کردید بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. در صورت بروز درد در این ناحیه و عدم دفع به درستی می توانید از پزشک خود بخواهید که موضوع را بررسی کنند.
