ممکن است با شنیدن نام مننژیوم مغزی دچار ترس و دلهره شدیدی شوید. اما آیا این ترس و نگرانی به جا و صحیح است؟ باید آگاه بود که اکثر مننژیوم ها خوش خیم بوده و می‌توانند از لحاظ اندازه و موقعیت بسیار متغیر باشند. بنابراین توصیه می شود در این مقاله همراه ما باشید تا به بررسی مننژیوم مغزی و راه های تشخیص ودرمان آن بپردازیم.
مننژیوم چیست؟
این عارضه توموری است که در غشاهایی که مغز و نخاع را احاطه کرده اند و زیر جمجمه، ایجاد می شود. مننژیوم شایع ترین نوع تومور است که در سر ایجاد می شود.
انواع مننژیوم
مننژیوم ها انواع مختلفی دارند که شامل مننژیوم خوش خیم، مننژیوم آتیپیک و مننژیوم بدخیم می شود.
گرید ۱ (مننژیوم خوش خیم)
بیشتر مننژیوم ها بسیار آهسته رشد می کنند، که اغلب آن ها طی سال ها بدون ایجاد علائمی، باقی می مانند و رشد می کنند. از این رو اغلب این تومور ها خوش خیم هستند و نیازی به درمان فوری ندارند.
گرید ۲ (آتیپیک) و گرید۳ ( بدخیم)
اما گاهی اوقات این تومور ها بدخیم و یا غیر معمول هستند که سرعت رشد و تکثیر بالایی دارند و به طور قابل ملاحظه ای بیشتر احتمال دارد که عود کنند که همین امر سبب می شود اثرات آنها جدی و خطرناک باشد که در این شرایط ممکن است با تاثیر بر بافت مغز، اعصاب یا عروق مجاور، باعث ناتوانی شود.
مننژیوم ممکن است در هر سنی رخ دهد اما اغلب در سنین بالاتر مشاهده می شود. همچنین طبق آمار و تحقیقات این عارضه بیشتر در زنان رخ می دهد.
علائم و نشانه های مننژیوم
علائم و نشانه های مننژیوم معمولاً به تدریج شروع می شود و ممکن است در ابتدا بسیار ناچیز و بدون نشانه ای باشد. همچنین علائم و نشانه های این تومور ها با توجه به محل قرارگیری آن در مغز ( به ندرت ستون فقرات) متفاوت است که اغلب این علائم و نشانه ها شامل موارد زیر می شود:
- ایجاد تغییراتی در بینایی، مانند دوبینی یا تاری
- سردرد شدید که ممکن است با فعالیت یا در صبح زود بدتر شود
- از دست دادن شنوایی یا احساس صدای زنگ در گوش
- از دست دادن حافظه
- از دست دادن بویایی
- تشنج
- ضعف در بازوها یا پاها
- اشکال در صحبت و تکلم
- حالت تهوع و یا استفراغ
- از دست دادن هوشیاری
- از دست دادن حس لامسه
دلایل موثر بر ایجاد مننژیوم و عوامل خطر ساز آن
غده مغزی مننژیوم معمولا به دلیل در معرض تشعشع بودن و نوروفیبروماتوز نوع ۲ که نوعی اختلال ژنتیکی است، به وجود می آید.
به طور کلی عوامل خطر مننژیوم عبارتند از:
- سن، به طوری که مننژیوم می تواند در هر سنی رخ دهد اما در افراد ۶۵ ساله یا بالاتر شایع است.
- جنسیت، به طوری که زنان حدود دو برابر مردان در معرض ابتلا به مننژیوم غیرسرطانی هستند.
- قرار گیری در معرض اشعه
- اختلالات ژنتیکی
- نژاد و قومیت
!… درباره تومور مغزی و درمان آن بیشتر بدانید…!
تشخیص تومور مغزی مننژیوم چگونه است؟
در صورت داشتن هرگونه از نشانه ها و علائمی که پیش از این ذکر شد، پیشنهاد می شود به پزشک متخصص مراجعه کنید.
تشخیص مننژیوم شامل چندین مرحله است که در این راستا پزشک معمولاً با سؤال در مورد سابقه پزشکی شخص، از جمله هر گونه بیماری قبلی یا درمان با پرتودرمانی و همچنین سوالاتی در مورد سابقه خانوادگی، عادات و سبک زندگی شخص به بررسی سابقه بیماری شخص می پردازد.
در مراحل بعدی پزشکان از معاینه عصبی برای تشخیص مننژیوم استفاده می کنند. در طول این معاینه، پزشک به دنبال تغییراتی در بینایی، شنوایی، تعادل، هماهنگی، قدرت و رفلکس‌های بیمار است چرا که این تغییرات می تواند نشان دهد که کدام قسمت از مغز بیمار ممکن است تحت تأثیر تومور قرار گرفته باشد.
یکی دیگر و مهم ترین راه های تشخیص این عارضه ام آر ای و تصویر برداری می باشد.
پزشکان از انواع فناوری‌های تصویربرداری استفاده می‌کنند که هر کدام بینش‌های متفاوتی را برای تأیید تومور، محل و نوع آن ارائه می‌دهند از این رو تصویربرداری هایی که از مغز بیمار صورت می گیرد به تشخیص مننژیوم کمک می کند.
سی تی اسکن
در این روش با گرفتن سی تی اسکن که نوعی رادیولوژی است، تصاویری از سطح مقطع کل مغز با تاباندن اشعه ایکس به دست می آورند و سپس پزشک با بررسی این تصاویر به تشخیص وجود و یا عدم وجود این تومور می پردازد
ام آر آی
در این روش شخص در دستگاهی قرار می گیرد که میدان مغناطیسی و امواج رادیویی ایجاد می کند که این امواج تصاویری از ساختارهای داخل مغز بیمار می گیرد. این روش تصویر جزئی تری از مغز و تومور مغزی در اختیار پزشک قرار می دهد.
درمان مننژیوم چگونه صورت می گیرد؟
درمان مننژیوم عموما با انجام عمل جراحی و رادیو تراپی صورت می گیرد.همچنین در موارد وخیم مانند زمانی که تومورها تهاجمی یا بازگشت پذیر باشند، از شیمی درمانی برای درمان منژیوم استفاده می کنند.
رایج ترین روش برای برداشتن مننژیوم، عمل جراحی است. این روش شامل ایجاد یک برش در پوست سر و برداشتن یک تکه استخوان از جمجمه است. سپس جراح مغز و اعصاب می تواند بدون خطر آسیب شدید به مغز، به تومور یا تا جایی که ممکن است از تومور دسترسی پیدا کند و آن را خارج کند. سپس جراح مغز و اعصاب استخوان را جایگزین کرده و برش را می بندد.
پرتودرمانی یا رادیو تراپی یکی دیگر از روش های درمان تومورها با استفاده از اشعه ایکس و سایر تابش ها است که در این روش برای از بین بردن سلول های سرطانی یا جلوگیری از رشد تومورها، در مکانی که تومور وجود دارد اشعه می تابانند. این روش معمولا در زمانی که تومور در مکان خطرناکی قرار گرفته است، صورت می گیرد.
عوارض بعد از درمان مننژیوم
درمان مننژیوم که معمولاً با جراحی و پرتودرمانی صورت می گیرد می تواند عوارض طولانی مدتی ایجاد کند که ای عوارض شامل موارد زیر می شود:
- مشکل در تمرکز
- کم شدن حافظه
- تغییر شخصیت
- ضعف و تشنج
- تغییرات حسی
- ایجاد تکلم
