دستگاه گوارش یکی از اجزای بدن انسان می باشد که از لوله های کوتاه و بلند گوارشی ساخته شده است. این دستگاه در واقع مسئولیت جذب مواد غذایی و هضم آنها را دارد که در واقع با جذب و هضم مواد غذایی، انرژی که بدن برای فعالیت ها و حیاتش نیاز دارد را دریافت می کند. همچنین این دستگاه علاوه بر اینکه مایعات و مواد غذایی را در هنگام عبور به مواد قابل جذب تبدیل می کند و به سلول‌ها ارسال می‌کند، مواد زائد حاصل از گوارش و سایر فعالیت‌های بدنی را جمع آوری و حذف می کند. سرطان دستگاه گوارش عارضه ای است که در ادامه به آن می پردازیم.
در دستگاه گوارش انسان قسمت‌های زیادی وجود دارد که با هم کار می‌کنند و سبب حیات انسان می شوند. معده، مری، لوزالمعده، مقعد، کیسه صفرا، کبد، روده بزرگ و روده کوچک برخی از اجزای تشکیل دهنده دستگاه گوارشی در بدن انسان می باشند.
سرطان دستگاه گوارش
ابتلا به سرطان سومین عامل مرگ و میر در جهان می باشد. سرطان دستگاه گوارش یکی از انواع سرطان ها می باشد که علاوه بر عامل ژنتیکی می تواند به دلیل افزایش سن، الگوی نادرست زندگی، تغذیه نامناسب، آلودگی‌های محیطی و شغلی و… باشد.
انواعی از سرطان های مربوط به سیستم گوارش مانند سرطان های معده، روده، کبد و پانکراس وجود دارد که به آن ها اصطلاحا سرطان GIگفته می شود که سرطان معده و سرطان روده بزرگ، از شایع ترین نوع های آن، در جهان می باشد.
انواع و دلایل سرطان دستگاه گوارش
بسیاری از افراد بر این عقیده اند که چون سابقه سرطان در خانواده و ژن خود ندارند از ابتلا به هرگونه سرطانی در امان هستند اما باید آگاه بود ابتلا به سرطان های دستگاه گوارش علاوه بر عامل ژنتیکی به عوامل زیر نیز بستگی دارد:
- افزایش سن
- تغذیه نامناسب
- الگوی نادرست زندگی
- آلودگی‌های محیطی و شغلی
سرطان دستگاه گوارش انواع مختلفی دارد که ۸ سرطان رایج در اجزای دستگاه گوارش، شامل موارد زیر می شود:
- سرطان کبد
- سرطان مقعد
- سرطان معده
- سرطان مری
- سرطان کیسه صفرا
- سرطان روده بزرگ
- سرطان روده باریک
- سرطان پانکراس یا لوزالمعده
در ادامه به علت ایجاد هریک از این سرطان ها می پردازیم.
نشانه ها و دلایل ابتلا به سرطان کبد
کبد وظیفه پاکسازی خون از مواد مضر را بر عهده دارد که پشت دنده و ها و سمت راست بدن قرار دارد و یکی از بزرگترین اجزای شکم نیز محسوب می شود.
سرطان کبد معمولا با نشانه هایی همچون ناراحتی و درد شکمی به خصوص در قسمت بالای شکم، مدفوع سفید و گچی و ادرار تیره، یرقان، حالت تهوع و استفراغ، ضعف و خستگی، تب، از دست دادن اشتها و کاهش وزن بدون دلیل همراه می باشد.
کسانی که سابقه این نوع سرطان را در خانواده و ژن خود دارند و همچنین کسانی که سن بالایی دارند و یا سیگار، الکل و قلیان بیش از حدی مصرف می کنند، در معرض بیشتر ابتلا به این سرطان می باشند.
در رابطه با سرطان کبد بیشتر بدانید.
نشانه ها و دلایل ابتلا به سرطان مقعد
مقعد وظیفه دفع مواد زائد را بر عهده دارد و بخشی عضلانی است که در انتهای دستگاه گوارش قرار دارد. سرطان مقعد ناشی از رشد غیرعادی بافت‌های نرم دیواره داخلی مقعد یا مجرای مقعد می باشد.
سرطان مقعد معمولا با نشانه هایی همچون خونریزی از مقعد، درد و ناراحتی، خارش و برجستگی‌های کوچک اطراف مقعد، دل پیچه زیاد، احساس نفخ و پر بودن شکم، بی‌اختیاری مدفوع، اسهال یا یبوست، تغییر در اندازه یا شکل مدفوع، ترشحات ژله‌ای مانند از مقعد؛، زخم‌های اطراف مقعد، تغییر در اشتها، کاهش وزن بی‌دلیل، احساس کسالت یا خستگی همراه می باشد.
کسانی که دارای سابقه خانوادگی این نوع بیماری می باشند امکان ابتلا به این سرطان را دارند همچنیین احتمال ابتلا به این سرطان در کسانی که دارای تعداد شرکای جنسی زیاد، مقاربت از طریق مقعد، ضعف سیستم ایمنی، مصرف زیاد دخانیات و الکل می باشند، بیشتر است.
نشانه ها و دلایل ابتلا به سرطان معده
معده وظیفه جذب مواد مغذی را بر عهده دارد و به دفع مواد زائد از بدن کمک می کند که در قسمت بالایی شکم قرار دارد.
سرطان معده معمولا با نشانه هایی همچون سوءهاضمه، حالت تهوع، درد خفیف معده، بی‌اشتهایی، سیری زودرس و ترش کردن همراه می باشد.
کسانی که سابقه این نوع سرطان را در خانواده و ژن خود دارند و همچنین کسانی که دارای تغذیه نامناسب و چاقی بیش از حد هستند و یا در مصرف دخانیات، الکل و مواد خوراکی نظیر: نمک، گوشت قرمز،مواد کنسروی، غذاهای سرخ شده و زغالی زیاده روی می کنند، در معرض بیشتر ابتلا به این سرطان می باشند.
نشانه ها و دلایل ابتلا به سرطان لوزوالمعده یا پانکراس
لوزالمعده وظیفه هضم غذا را به عهده دارد که در بالای معده قرار دارد.
سرطان لوزالمعده با نشانه هایی همچون احساس درد در بخش پشت و بالا شکم ، زرد شدن پوست و چشم‌ها، تیره شدن ادرار، احساس ضعف، کاهش اشتها، حالت تهوع، استفراغ و کاهش وزن همراه می باشد
سابقه خانوادگی، افزایش سن، استعمال دخانیات و الکل، التهاب مزمن لوزالمعده و رژیم غذایی چرب ازدلایل ابتلا به این سرطان می باشد.
در رابطه با سرطان پانکراس بیشتر بدانید.
نشانه ها و دلایل ابتلا به سرطان کیسه صفرا
کیسه صفرا وظیفه تولید مایع صفرا و کمک به هضم غذا را به عهده دارد که زیر کبد قرار دارد.
سرطان کیسه صفرا با نشانه هایی همچون درد شکم، نفخ، خارش، تب، کاهش اشتها، کاهش وزن بی‌دلیل، حالت تهوع و زردی پوست و چشم‌ها همراه می باشد.
همچنین افزایش سن، مونث بودن، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، سابقه خانوادگی و ژنتیکی از دلایل ابتلا به این نوع سرطان می باشند.
نشانه ها و دلایل ابتلا به سرطان روده بزرگ
روده بزرگ وظیفه گرفتن آب و مواد مغذی از غذاهای هضم‌شده و دفع باقی‌مانده آنها از بدن را بر عهده دارد.
سرطان روده بزرگ معمولا با نشانه هایی همچون احساس خستگی، کاهش اشتها، کاهش وزن، تغییر در دفعات و اندازه اجابت مزاج، یبوست، اسهال، مدفوع تیره رنگ یا خونی، خونریزی مقعدی، ناتوانی در تخلیه کامل مدفوع، درد شکم، نفخ، استفراغ و زردی پوست و چشم‌ها همراه می باشد.
سابقه خانوادگی، افزایش سن، استعمال دخانیات و الکل، خونریزی مقعدی و رژیم غذایی چرب ازدلایل ابتلا به این سرطان می باشد.
نشانه ها و دلایل ابتلا به سرطان روده کوچک
روده کوچک وظیفه پاکسازی خون از مواد مضر را بر عهده دارد که پشت دنده‌ها در سمت راست بدن قرار دارد.
سرطان روده کوچک معمولا با نشانه هایی همچون درد ، ورم و نفخ شکم، کاهش اشتها و احساس سیری زودرس، کاهش وزن، احساس ضعف، حالت تهوع و استفراغ، تب، یرقان، مدفوع کمرنگ یا تیره همراه می باشد.
عفونت، افزایش سن، چاقی و دیابت برخی از دلایل ابتلا به این سرطان می باشد.
در رابطه با سرطان روده بیشتر بدانید.
نشانه ها و دلایل ابتلا به سرطان مری
مری وظیفه انتقال غذا از دهن به معده را دارد که در قفسه سینه قرار دارد.
سرطان مری معمولا با نشانه هایی همچون درد هنگام بلع غذا، احساس توده و برجستگی در گلو، درد در قفسه‌سینه و ناحیه پشت، کاهش وزن، سوزش سر دل یا ترش کردن، گرفتگی صدا، سرفه همراه با استفراغ خون‌آلود همراه می باشد.
سابقه خانوادگی، افزایش سن، استعمال دخانیات و الکل، رژیم غذایی نادرست، ریفلاکس، مصرف کم سبزی و میوه از دلایل ابتلا به این سرطان می باشد.
