سرطان ریه به رشد غیر قابل کنترل شده و بی رویه ی سلول های ریه گفته می شود که در صورت عدم درمان به موقع در طی فرآیند متاستاز به بیرون از بافت ریه سرایت می کند و می تواند کل بدن را درگیر کند. تقریبا بیشتر سرطان های ریه به دلیل قرار گرفتن در معرض دود دخانیات اتفاق می افتند. این سرطان باعث می شود که فرد توانایی تنفس را از دست داده و به سختی نفس بکشد. این سرطان جزو شایع ترین سرطان ها بوده و انواع مختلفی دارد. در این مقاله درباره ی آن توضیحاتی خواهیم داد، با ما همراه باشید.
ندول ریوی
ندول ریوی توده های کوچکی هستند. این توده ها از بافت تشکیل می شوند. ندول های خوش خیم و یا بدخیم هستند. ندول های بدخیم یا همان ندول های پیش سرطانی، ممکن است باعث بروز سرطان شوند.
به طور معمول ندول های ریوی بزرگ تر احتمال بدخیم شدن بیشتری داشته و ندول های ریوی کوچک تر اغلب خوش خیم تر هستند. بر اساس اندازه ی این ندول های می توان انواع سرطان ریه را مشخص کرد.
انواع سرطان ریه
این سرطان را را بر اساس شکل سلول های سرطانی زیر میکروسکوپ به دو دسته ی کلی تقسیم می کنند:
سرطان ریه سلول کوچک
سرطان ریه سلول غیر کوچک
بیشتر این سرطان ها از نوع سرطان ریه سلول غیر کوچک هستند. این نوع از سلول های سرطانی معمولا در بافت ریه می مانند و با جراحی می توان توده ی سرطانی را از ریه خارج کرد.
راه های پیشگیری
برخی از عوامل می توانند احتمال بروز این نوع از سرطان را افزایش دهند و در واقع ریسک ابتلا را بالا می برند که از جمله ی آن ها می توان موارد زیر را نام برد:
۱.دود دخانیات: سرطان ریه تا قبل از دهه ی ۱۹۳۰ و شروع مصرف دخانیات به شکل امروزی، سرطان شایعی نبود. اما امروزه یکی از شایع ترین انواع سرطان است و دلیل آن دود دخانیات می باشد. یکی از روش های پیشگیری از آن خودداری از مصرف دخانیات و یا قرار گرفتن در معرض دود دخانیات است.
۲.گاز رادون: این گاز بی بو بوده و در برخی خانه ها و همچنین معادن وجود دارد. این گاز دومین عامل سرطان ریه می باشد و می تواند آب آشامیدنی را نیز آلوده کند. برای جلوگیری از ایجاد سرطان با این گاز، حتما باید مقدار آن در خانه ها و معادن اندازه گیری شود.
۳.آزبست: آزبست یکی از مواد خطرناک و سرطان زا است که در عایق ها، مواد ضد حریق و برخی از کاشی های دیوار ها وجود دارد. این ماده می تواند باعث ایجاد سرطان لایه اطراف ریه به نام مزوتلیوما شود. عدم قرار گرفتن در معرض آزبست می تواند یک احتمال ابتلا به سرطان را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.
علائم سرطان ریه
علائم این سرطان معمولا سال ها طول می کشد تا خود را نشان دهد اما به طور کلی می توان علائم زیر را برای سرطان ریه درنظر گرفت:
۱.سرفه ای که بسیار طولانی شده است و خلط دار بوده یا در برخی موارد حاوی خون است.
۲.دشواری در تنفس و خس خس قفسه ی سینه
۳.درد قفسه ی سینه
۴.تب
۵. مشکل در بلع غذا
۶.خشن شدن صدا
۷.کاهش اشتها و کاهش بی دلیل وزن
۸. بروز مشکلاتی مانند تپش قلب در مواردی که توده نزدیک قلب باشد.
علاوه بر موارد بالا، در صورتی که این سرطان متاستاز دهد در سایر نقاط بدن نیز می تواند مشکلاتی به وجود آید مانند استخوان درد و …. . در صورت بروز هر کدام از عوامل بالا بهتر است ابتدا تحت نظر یک پزشک متخصص قرار بگیرید و سپس در صورتی که سرطان ریه تشخیص داده شد تحت نظر پزشک انکولوژیست مناسب مراحل درمانی را طی کنید.
روش های تشخیص سرطان ریه
با توجه به وضعیت جسمی و سلامت عمومی بدن بیمار روش های مختلفی برای تشخیص سرطان ریه وجود دارد که از جمله ی آن ها می تواند به موارد زیر اشاره کرد:
۱.سی تی اسکن: استفاده از اشعه ی ایکس و عکس سه بعدی برای بررسی سرطان ریه
۲.سونوگرافی: استفاده از امواج صوتی برای بررسی ساختار توده در ریه
۳.نمونه برداری یا بیوپسی: بررسی میکروسکوپی نمونه بافت تومور
۴.آزمایش خون: بررسی آنتی ژن و آنزیم های سرطانی توسط آزمایش خون
۵.اسکن استخوان: بررسی استخوان توسط ماده رادیو اکتیو برای تشخیص عدم متاستاز دادن سرطان.
۶.آزمایش تنفس : این آزمایش قبل از جراحی است و بیمار تحت آزماش تنفس قرار می گیرد.
۷.پرتونگاری با استفاده از تشدید میدان مغناطیسی: استفاده از مغناطیس جهت عکس برداری از توده ریه
درمان سرطان ریه
برای درمان این نوع از سرطان راه های مختلفی وجود دارد که از جمله ی آن می توان به روش های زیر اشاره کرد:
۱.جراحی: این روش زمانی انجام می شود که ضایعه ی سرطانی مختص به ریه بوده و متاستاز اتفاق نیفتاده باشد. در این صورت می توان بخشی از ریه را که توده درگیر آن است، برداشت.
۲.شیمی درمانی: در شیمی درمانی، از بین بردن توده های سرطانی با استفاده از مواد دارویی انجام می شود. این روش جهت پیشگیری از عود بیماری و در مواردی که سرطان متاستاز کرده است انجام می شود.
۳.رادیوتراپی یا اشعه درمانی: این روش با اشعه و انرژی بالا سبب آسیب رسیدن به بافت سرطانی می شود. از طرف دیگر ممکن است باعث سرکوب خونسازی بدن و سرکوب سیستم ایمنی و بروز عفونت شود.
۴. درمان فتودینامیک: روش درمان فتودینامیک با استفاده از رنگ و نور انجام می شود. در این روش رنگ به داخل رگ تزریق شده و در تمام بدن پخش می شود. بعد از چند روز این رنگ فقط در سلول های بدخیم باقی می ماند. سپس نور لیزر به سلول تابانده می شود و رنگ درون سلول سرطانی این نور را جذب کرده و منجر به عکس العمل فوتوشیمیایی مخرب سلول می شود.
۵. درمان ایومونولوژیک: درمان ایمونولوژیک روشی است که در آن با استفاده از سلول های بدن بیمار آنتی بادی، اینترفرون و.. که خاصیت ضد توموری دارند استخراج کرده و به وی تزرق می شود تا اثر سلول های سرطانی را کاهش دهد.
