غدد لنفاوی بخش مهمی از سیستم لنفاوی شما هستند. لنف ادم می تواند ناشی از درمان های مخصوص بیماری های سرطانی که غدد لنفاوی شما را از بین می برند یا به آنها آسیب می رسانند نیز باشد. هر نوع مشکلی که دفع و تخلیه ی مایعات لنفاوی را مسدود یا مختل کند، می تواند باعث ایجاد لنف ادم شود. در این مقاله می خواهیم اطلاعات کامل تری در رابطه با لنف ادم در اختیار شما بگذاریم. با ما همراه باشید.
لنف ادم چیست؟
لنف ادم به تورم بافتی اشاره دارد که در اثر تجمع مایع غنی از پروتئین که معمولاً از طریق سیستم لنفاوی بدن تخلیه می شود، ایجاد می شود. این بیماری بیشتر بازوها یا پاها را درگیر می کند، اما می تواند در دیواره ی قفسه سینه، شکم، گردن و اندام تناسلی نیز رخ دهد.
!…درباره سرطان دهانه رحم بدانید…!
موارد شدید می تواند بر توانایی حرکتی اندام آسیب دیده تأثیر بگذارد، خطر عفونت های پوستی و سپسیس ( وضعیتی که در اثر واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن نسبت به عفونت ایجاد میشود) را افزایش دهد و منجر به بروز تغییرات و تحلیل پوست شود. درمان می تواند شامل بانداژ فشاری، ماساژ، جوراب‌های فشاری، پمپاژ پنوماتیک متوالی، مراقبت دقیق از پوست و به ندرت، جراحی برای برداشتن بافت متورم یا ایجاد مسیرهای تخلیه جدید باشد.
چه علائم و نشانه هایی دارد؟
نشانه ها و علائم لنف ادم عبارتند از:
- تورم بخشی یا تمام بازوها یا پاها، از جمله انگشتان
- احساس سنگینی یا سفتی
- محدود شدن محدوده ی حرکتی
- عفونت های مکرر
- سفت شدن و ضخیم شدن پوست (فیبروز)
این علائم و نشانه های لنف ادم می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشند. لنف ادمی که ناشی از درمان های سرطان باشد ممکن است تا ماه ها یا سال ها پس از درمان بروز نکند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر متوجه تورم مداوم در بازوها یا پاهای خود شدید، برای بررسی علت و انجام اقدامات لازم به پزشک خود مراجعه کنید. اگر قبلاً این عارضه برای شما تشخیص داده شده است، در صورت افزایش ناگهانی و چشمگیر در اندازه ی اندام درگیر، بدون فوت وقت به پزشک خود مراجعه کنید.
علل ابتلا
سیستم لنفاوی شبکه ای از عروق است که مایعات لنفاوی غنی از پروتئین را در سراسر بدن حمل می کند. بخشی از سیستم ایمنی شماست. غدد لنفاوی به عنوان فیلتر عمل می کنند و حاوی سلول هایی هستند که با عفونت و سرطان مبارزه می کنند.
مایع لنفاوی از طریق انقباضات ماهیچه ای که در هنگام انجام وظایف روزانه ی خود حرکت می کنید و پمپ های کوچکی در دیواره رگ های لنفاوی انجام می دهید از طریق رگ های لنفاوی دفع می شود. لنف ادم زمانی رخ می دهد که عروق لنفاوی (معمولاً عروق لنفاوی یک دست یا پا) قادر به تخلیه ی کافی مایع لنفاوی نباشند.
شایع ترین علل ابتلا به لنف ادم عبارتند از:
سرطان
اگر سلول های سرطانی عروق لنفاوی را مسدود کنند، ممکن است لنف ادم ایجاد شود. به عنوان مثال، توموری که در نزدیکی یک غدد لنفاوی یا رگ لنفاوی رشد می کند، می تواند به اندازه ای بزرگ شود که جریان مایع لنفاوی را مسدود کند.
پرتودرمانی برای درمان سرطان
قرار گرفتن در معرض تشعشعات و پرتو درمانی می تواند باعث زخم و التهاب غدد لنفاوی یا عروق لنفاوی شود.
عمل جراحی
در جراحی سرطان، غدد لنفاوی اغلب برداشته می شوند تا ببینند آیا بیماری گسترش یافته است یا خیر. با این حال، این همیشه هم منجر به لنف ادم نمی شود.
انگل ها
در کشورهای در حال توسعه در مناطق استوایی، شایع ترین علت ایجاد این عارضه، عفونت با کرم های نخ مانندی است که غدد لنفاوی را مسدود می کنند.
ارثی
به طور معمول، لنف ادم ناشی از شرایط ارثی است که در آن سیستم لنفاوی به درستی رشد نمی کند.
عوامل زمینه ساز ابتلا به لنف ادم
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به لنف ادم را افزایش دهند عبارتند از:
- افزایش سن
- اضافه وزن یا چاقی
- آرتریت روماتوئید یا پسوریاتیک
عوارض ناشی از لنف ادم
عوارض لنف ادم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
عفونت های پوستی (سلولیت)
مایع لنفی محبوس شده زمینه ی رشد را برای میکروب ها فراهم می کند و کوچکترین آسیب به بازو یا پا می تواند نقطه ورود عفونت باشد. پوست آسیب دیده متورم و قرمز به نظر می رسد و معمولاً هنگام لمس دردناک و گرم است. پزشک شما ممکن است آنتی بیوتیک هایی را تجویز کند که بلافاصله باید مصرف آنها را شروع کنید.
سپسیس سلولیت درمان نشده می تواند در جریان خون پخش شود و باعث سپسیس که یک وضعیت بالقوه و تهدید کننده است شود وزمانی رخ می دهد که پاسخ بدن به عفونت به بافت‌های خود بدن آسیب می زند. سپسیس نیاز به دریافت درمان های فوری پزشکی دارد.
نشت از طریق پوست
با تورم شدید، مایع لنفاوی می تواند از طریق شکاف های کوچک در پوست تخلیه شود یا باعث ایجاد تاول شود.
تغییرات پوستی
در برخی از افراد مبتلا به لنف ادم بسیار شدید، پوست اندام آسیب دیده می تواند ضخیم و سفت شود، بنابراین بافتی شبیه پوست فیل ایجاد می شود.
سرطان
شکل نادری از سرطان بافت نرم می تواند ناشی از شدیدترین موارد لنف ادم درمان نشده باشد.
مراقبت های مهم برای افراد مبتلا به لنف ادم
برخی نکات هستند که افرادی که دچار این مشکل هستند باید آن ها را رعایت کنند برخی از مهم ترین آن ها عبارت است از:
- کار کشیدن از عضو مبتلا می تواند جریان خون در عضو مبتلا را افزایش دهد این موضوع می تواند میزان مایع لنف را افزایش دهد همچنین می تواند موجب تحریک لنف ادم شود. بنابراین توصیه می شود که تمام فعالیت ها به آهستگی انجام شود.
- نباید به عضو مبتلا شده فشار وارد شود پس به عنوان آستین های لباس نباید خیلی تنگ باشد.
- بیمار نباید بند کیف را بروی دست خود نگه دارند.
- از دستی که به لنف ادم مبتلا است نباید فشار خون گرفته شود.
- از زیورآلات تنگ و زیورآلاتی که قابلیت باز و بسته شدن ندارند مانند انگشتر و النگو استفاده نشود.
- سرما و گرما محیطی و موضعی می تواند غده لنف را تحریک و تشدید کند پس توصیه می شود در زمان استحمام از آب ولرم استفاده شود.
