شیمی درمانی از جمله راه های درمانی برای بهبود انواع سرطان ها می باشد. شیمی درمانی کمک میکند تا سلول های سرطانی کوچک شوند و یا کلا از بین برود. دانستن چگونگی انجام شیمی درمانی و عوارض آن از نکات حائز اهمیت در مواقع انجام شیمی درمانی است. از این ر توصیه می کنیم با ما همراه باشید تا به بررسی چگونگی انجام شیمی درمانی، مزایا و معایب آن بپردازیم.
شیمی درمانی چیست؟
همانطور که پیش از این گفتیم از این روش برای درمان و کنترل انواع سلول های سرطانی استفاده می کنند. در واقع شیمی درمانی یک نوع دارو درمانی نیز به حساب می آید. چرا که در این روش با استفاده از مواد شیمیایی قوی، سلول هایی که رشد سریع در بدن دارند را کنترل می کنند و از بین می برند.
دارو ها در واقع بر روی سلول هایی که رشد سریع دارند تاثیر می گذارد و چون سلول های سرانی نیز به سرعت تکثیر می شوند، این دارو ها می تواند رشد آن ها را کنترل و متوقف کند. این داروهای شیمی درمانی را می توان به تنهایی یا به صورت ترکیبی برای درمان طیف وسیعی از سرطان ها استفاده کرد.
نکته حائز اهمیت در این راستا این است که هیچ داروی شیمی درمانی وجود ندارد که فقط بر روی سلول های سرطانی متمرکز شود.و این امر بدین معناست که این روشگاهی بر انواع دیگر سلولهای بدن، که آن ها نیز رشد سریع دارند، تأثیر میگذارد. این سلول ها می تواند شامل مو و پوشش داخلی روده می شود.
از شیمی در مانی می توان در کنار پرتو درمانی ویا جراحی های درمان سرطان به منظور پیشگیری از متاستاز سرطان و بهبود آن استفاده نمود.
چرا از این روش استفاده می شود؟
همانطور که پیش از این گفتیم از این روش برای درمان انواع سرطان ها و جلوگیری از متاستاز سلول های سرطانی به دیگر نقاط بدن استفاده می شود.
به طور کلی از این روش میتوان در موارد گوناگونی استفاده نمود. کاربرد ها شامل موارد زیر می شود:
می توان برای درمان برخی از سرطان ها در ابتدا اقدام به شیمی درمانی نمود. یعنی میتوان درمان اولیه و قطعی سرطان را با این روش انجام داد.
می توان این روش را به عنوان درمان کمکی به کار برد. این بدین منظور است که در برخی دیگر از موارد می توان از شیمی درمانی بعد از انجام جراحی، برای از بین بردن بردن سلول های سرطانی باقی مانده در بدن استفاده نمود
در برخی موارد این روش به تنهایی پاسخ گو نیست و می بایست در کنار آن از پرتو درمانی و جراحی استفاده نمود. در این مواقع با کمک شیمی درمانی سلول های سرطانی و تومور ها را تا حد امکان کوچک می کنند، تا با پرتو درمانی و یا جراحی بتوانند آن را کامل از بین ببرند.
با این روش می توان برخی از سلول های سرطانی را ازبین برد. این امر سبب کاهش علائم و نشانه های بیماری و تسکین درد می شود.
از این روش علاوه بر بهبود سرطان می توان برای بیماری های مغز و سلول ها خونی استفاده نمود. از شیمی درمانی برای برای آماده شدن جهت پیوند مغز استخوان استفاده می شود.
برای کمک در فرایند درمان بیماری هایی مانند لوپوس، آرتریت، روماتوئید می توان از شیمی درمانی استفاده نمود. درواقع با تزریق دوز کمتر از این دارو ها می توان سیستم ایمنی را کنترل نمود.
جراحی و شیمی درمانی در مبتلایان به سرطان پستان
شیمی درمانی چه خطرات و عوارضی به همراه دارد؟
این روش درمانی می تواند در بهبود بسیاری از بیماری ها وسرطان ها تاثیر گذار باشد اما با این حال، این روش نیز خطرات و عوارض جانبی به همراه دارد. برخی از عوارض جانبی خفیف و قابل درمان هستند، در حالی که برخی دیگر می توانند عوارض جدی ایجاد کنند. چرا که هر دارویی می تواند عوارضی را از خود به جای بگذارد.
عوارض جانبی که در طول درمان رخ می دهد عموما شامل موارد زیر می شود:
تب
خون ریزی
کبودی آسان
حالت تهوع و استفراغ
خستگی و بی حوصلگی
درد
ریزش مو
اسهال و یا یبوست
از دست دادن اشتها
ایجاد زخم هایی در دهان
خوشبختانه بسیاری از این عوارض ذکر شده قابل پیشگیری و درمان می باشد و عموما پس از پایان درمان میزان شدت آن به مراتب کاهش می یابد.
همان طور که پیش از این گفته شد این روش می تواند عوارض بسیار جدی تر و طولانی تری داشته باشد. عوارض جانبی طولانی مدتشامل موارد زیر می شود:
- ناباروری
- آسیب عصبی
- مشکلات کلیوی
- آسیب به بافت ریه
- خطر ابتلا مجدد به سرطان
- اختلالات و نارسایی های قلبی
انواع روش های تزریق دارو
دارو ها را می توان با روش های متفاوتی تزریق کرد. این روش ها شامل موارد زیر می شود:
در این روش دارو ها را با استفاده از لوله و سوزن به داخل رگ های بازو و یا رگ های قفسه سینه تزریق می کنند.
داروها به صورت قرص و کپسول نیز قابل تجویز است و می توان از این طریق آن را مصرف نمود.
دارو های شیمی درمانی را می توان با سوزن های تزریقی ماندن واکسن ها تزریق نمود.
برخی از این دارو ها به صورت کرم و ژل موجود است و می توان آن را بر روی پوست، جهت درمان انواع خاصی از سرطان پوست، زد.
ابن دارو ها را می توان به صورت ویفر های دیسکی شکل در نازک در حین جراحی در نزدیکی تومور قرار داد. این روش را می توان بعد از جراحی در محلی که سرطان شکل گرفته بود نیز، گذاشت. این ویفر ها با مرور زمان تجزیع می شوند و دارو های شیمی درمانی آزاد می شوند.
هزینه شیمی درمانی
متاسفانه هزینه های بالای این دارو ها از دغدغه های افرادی است که درمان با این روش را انتخاب کرده اند. اگر بیمار بیمه باشد، ۷۰% هزینه های درمان را، خود و ۳۰% باقی را دولت می پردازد.
سوالات متداول
تعداد فاصله این جلسات بستگی به نوع ببماری و نوع داروی دریافتی دارد و بین هشت تا ده جلسه طول میکشد.
طبق گزارش ها ۲۷% از افرادی که تحت درمان با این روش قرار می گیرند در نهایت فوت می شوند. اما بسیاری ای پزشکان ر این باورند که مرگ بر اثر شیمی درمانی یک تصور اشتباه است و عموما مرگ و میرهایی که طی شیمی درمانی اتفاق میافتند معمولا دلایل و بیماری های پنهان دیگری دارد.
خوشبختانه این روش درمانی تحت پوشش انواع بیمه ها است.