آیا تومور گلیوبلاستوما قابل درمان است؟

گلیوبلاستوما که به نام گلیوبلاستوم مولتی فرم نیز شناخته می شود، نوعی سرطان مغز به حساب می آید که از شایع ترین نوع تومور بدخیم مغزی در میان بزرگسالان است. این توموریک نوع سرطان با میزان تهاجمی بالا است که در مغز یا نخاع ایجاد می شود. گلیوبلاستوما از سلول‌هایی به نام آستروسیت تشکیل می‌شود. این تومور می تواند در هر سنی رخ دهد، اما عموما در افراد مسن رخ می دهد. که می تواند باعث ایجاد عوارضی همچون سردرد، حالت تهوع، استفراغ و تشنج شود.

متاسفانه درمان قطعی برای این تومور تا به اینجا یافت نشده است اما درمان هایی برای کمک به کاهش علائم و کنترل این تومور وجود دارد.

تومور گلیوبلاستوما چیست؟

گلیوبلاستوم (GBM) که به آن آستروسیتوم گرید ۴ نیز می گویند، یک تومور مغزی است که علاوه بر اینکه بسیار سریع رشد می کند، از نوع تومور های بسیار تهاجمی است. این نوع تومور به نزدیک ترین بافت های مغز حمله می کند و به سرعت گسترش می یابد

به تومور گلیوبلاستوما، گلیوبلاستوم مولتی فرم نیز می گویند. این تومور متاسفانه می تواند بسیار دشوار باشد و درمان آن اغلب به از بین رفتن تمام تومور کمک نمی کند چرا که درمان‌ها عموما پیشرفت سرطان را کند می کنند و علائم و نشانه‌ها را کاهش می دهند.

GBM ها در مغز به وجود می آیند و از آستروسیتومای درجه پایین تر ایجاد می شوند. این تومور در بزرگسالان عموما در نیمکره های مغز، به ویژه در لوب های پیشانی و تمپورال مغز ایجاد می شود.از این تومور به عنوان سرطان مخرب مغز یاد می شود چرا که در صورت عدم درمان می تواند در مدت شش ماه یا کمتر منجر به مرگ شود.

از این رو، پیشنهاد می شود در صورت داشتن علائم و در نهایت تشخیص این تومور فوراً به دنبال راه های درمان و کنترل آن باشید. در ادامه به بررسی نشانه ها و راه های تشخیص این تومور می پردازیم.

تومور گلیوبلاستوم با چه علائم و نشانه هایی همراه است؟

علائم  و نشانه های ایجاد این تومور مغزی با توجه به عواملی همچون: محل تومور مغزی و میزان رشد آن متفاوت است. به طور کلی علائم و نشانه های تومور گلیوبلاستوم شامل موارد زیر می شود:

• سردردهای مداوم
• اختلالات دید مانند دوبینی یا تاری دید
• حالت تهوع و استفراغ
• از دست دادن اشتها
• تغییر در خلق و خو و شخصیت
• تغییر در توانایی تفکر و یادگیری
• تشنج
• پیدا کردن مشکلات گفتاری

 علت ایجاد تومور گلیوبلاستوما

ایجاد این تومور در مغز عموما بدون دلیل مشخصی است. اما مواردی وجود دارد که می تواند احتمال ایجاد این تومور را افزایش دهد.

طبق گزارشات علمی ثبت شده یکی از دلایلی که می تواند ریشه در ایجاد این تومور داشته باشد، زنتیک است. به گونه ای که این تومور می تواند ناشی از سندروم هایی همچون: سندرم تورکوت، لی فرامنی و نورو فیبروماتوز نوع ۱  باشد.

یکی دیگر از عوامل خطری که احتمال ایجاد این تومور ر اافزایش می دهد، قرار گرفتن سر و ناحیه گردن در معرض پرتو های یونیزه کننده است.

راه های تشخیص

برای تشخیص تومور گلیوبلاستوما راه های متفاواتی وجود دارد. راه های تشخیصی عموما شامل موارد زیر می شود:

• معاینه عصبی
• انواع  تصویربرداری ها
• بیوپسی
• آزمایش های تخصصی

معاینه عصبی

در اولین اقدام، پزشک به بررسی علائم و نشانه های بیمار می پردازد. و سپس حواس های مختلفی نظیر است بینایی، شنوایی، تعادل، هماهنگی، قدرت و رفلکس ها را بررسی می نماید.

تصویربرداری

اگر شما نشانه های ابتلا به این تومور را داشته باشید پزشک برای شما تصویر برداری از مغز تجویز می کند تا علاوه بر تشخیص دقیق ایجاد تومور، محل و اندازه تومور مغزی را تعیین کند. MRI،CT  و توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) از انواع روش های تصویر برداری می باشد.

بیوپسی

بیوپسی در واقع همان نمونه گیری قسمتی از بافت است. در بیوپسی نمونه ای از بافت گرفته می شود و در آزمایشگاه آنالیز می شود تا انواع سلول ها و میزان تهاجمی آن ها مشخص شود.

آزمایش های تخصصی

آزمایش‌های تخصصی سلول‌های تومور می‌تواند انواع جهش‌هایی را که سلول‌ها به دست آورده‌اند به پزشک اطلاع دهد. این به پزشک سرنخ هایی در مورد پیش آگهی می دهد و ممکن است گزینه های درمانی را راهنمایی کند.

راه های  درمان تومور گلیوبلاستوم

پس از تشخیص تومور مغزی در سی تی اسکن یا ام آر آی  باید به درمان تومور پرداخت. همانطور که پیش از این گفته شد درمان این تومور به صورت قطع انجام نمی شود اما می توان با راه کار های درمانی از عوارض این تومور مغزی کاست. از راه های درمانی این تومور می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• عمل جراحی
• پرتو درمانی
• شیمی درمانی
• درمان با میدان الکتریکی

جراحی برای برداشتن گلیوبلاستوما

یکی از راه های درمانی این تومور، برداشتن آن است. اما از آنجایی که این تومور در بافت اصلی مغز ایجاد می شود، عموما نمیتوان به طور کامل آن را برداشت، بنابراین جراح تا جایی که امکانش است قسمتی از تومور را برمی دارد. پس از کوچک کردن تومور درمان های اضافی دیگر مانند پرتو درمانی یا شیمی درمانی برای هدف قرار دادن سلول های باقی مانده انجام می شود.

پرتو درمانی

در پرتودرمانی، پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس یا پروتون به منظور از بین بردن سلول های سرطانی به تومور تابانده می شود. در پروسه انجام پرتودرمانی، بیمار روی میز دراز می‌کشد و دستگاهی در اطرافش حرکت می‌کند و پرتوها را در محلی که تومور باند. پرتودرمانی معمولاً پس از جراحی توصیه می شود و ممکن است با شیمی درمانی ترکیب شود. برای افرادی که نمی توانند تحت عمل جراحی قرار گیرند، ممکن است از پرتودرمانی و شیمی درمانی به عنوان درمان اولیه استفاده شود.

شیمی درمانی

 در شیمی درمانی داروهایی استفاده می شود که سلولهای سرطانی را از بین می برد. در برخی موارد، ویفرهای نازک و دایره‌ای حاوی داروهای شیمی‌درمانی ممکن است در طول جراحی در مغز شما قرار داده شود. ویفرها به آرامی حل می شوند و دارو را آزاد می کنند و سلول های سرطانی را از بین می برند. در برخی موارد دیگر نیز دارو های شیمی درمانی با استفاده از ذراتی کوچک به درون تومور فرستاده می شوند.

درمان با میدان الکتریکی

در درمان با میدان الکتریکی پزشکان، الکترود هایی را به صورت مستقیم بر روی پوست سر قرار می دهند تا  سیگنال‌هایی را هدف قرار‌دهند که سلول‌های گلیوبلاستوما به بدن ارسال می‌کند.  اگر گلیوبلاستوم شما عود کند یا به درمان های دیگر پاسخ ندهد، درمان با میدان الکتریکی ممکن است یک گزینه باشد.

سوالات متداول